پس بنابراین در حقیقت می‌شود این طور گفت:
1. کلام صاحب «کفایه» این است که حکم در همان مرتبۀ جعل که به داعی بعث و زجر باشد فعلی می‌شود.
2. تفسیری که الآن گفتیم می‌گوید: بعد از انشاء و بعد از ابلاغ و ارسال رسل و انزال کتب فعلی می‌شود.
3. کلام آقای بروجردی می‌گوید: بعد از وصول به مکلّف فعلی می‌شود.
4. مرحوم نایینی می‌فرمایند: بعد از تحقّق موضوع در خارج فعلی می‌شود.
حال باید دید آیا مجرّد همین
ابداء احتمالات کافی است، یا باید نکات قانونی را هم در نظر بگیریم؟
برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.
