دروس استاد عرفانیان

1.  گاهی که گوشی تلفن همراهم به مشکلی برمی‌خورد و برای رفع مشکل به مغازۀ تعمیر موبایل مراجعه می‌کنم، طرف قدری با حوصله توضیح می‌دهد و وقتی محاسن جوگندمی ـ و لابد قیافۀ مات و مبهوت ـ مرا می‌بیند با حجب و حیا می‌گوید: حاج آقا! برو خونه به بچه‌ها بگو برات توضیح می‌دن. دیگر نمی‌داند سال‌ها قبل از آن که از کتم عدم پا به دایرۀ وجود بگذارد دور دور ما بوده و:

دور مجنون گذشت و نوبت ماست/ هرکسی چند روز نوبت اوست

"وَتِلْکَ الْأَیَّامُ نُدَاوِلُهَا بَیْنَ النَّاسِ".(1)

2.  شهر مشهد و مخصوصاً ییلاقات اطراف آن رستوران‌های بی‌نظیری دارد و کافی است یک بار شیشلیک شاندیز و چلوماهیچۀ مثلاً پسران کریم را نوش جان بفرمایید تا بفهمید در دنیا چه خبرهاست. هربار که مشهد مشرّف می‌شویم اخوی عزیز و بقیۀ اعضای خانواده به اصرار ما را به آن جاها دعوت می‌کنند و در پذیرایی سنگ تمام می‌گذارند تا شاید عزم رحیلمان بدل شود به اقامت و دیگر به قم برنگردیم. غافل از این‌که:

برو این دام بر مرغی دگر نه/ که عنقا را بلند است آشیانه

و ما کبوتر جَلد این جا شده‌ایم و خدا گواه است بارها و بارها وقتی فکر جدا شدن از معارف اهل بیت ـ علیهم السلام ـ و محضر بی‌نظیر اساتید به ذهنم خطور می‌کند با خودم می‌خوانم:

من و جدایی از این آستان خدا نکند/ نصیب دشمن ما را نصیب ما نکند

وقتی خودم از وجوب کفایی ـ و بلکه عینی ـ تحصیل و تدریس علوم دینی می‌نویسم ترک واجب کنم؟؟؟!!!

3.  خب، کم‌کم بروم سر اصل موضوع. با عنایت به این دو مقدمه دوست داشتم یکی از این نظرسنجی‌ها که توی گروه‌های تلگرامی می‌بینم راه بیندازید ـ در مقدمۀ 1 گفتم که: من از این کارها بلد نیستم ـ و از دوستان گرامی سؤال بفرمایید که اگر روزی حضرات علمای اهل سنت میهمان ما باشند و مثلاً به یکی از این رستوران‌ها که ذکر جمیلشان گذشت برویم چند درصدشان غذاهای سوپردولوکسی را که عرض کردم رها کرده و آبگوشت میل خواهند کرد؟ پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) هم که لااقل به‌مناسبت حدیث معروف طیر(2) دست‌کم یک بار در عمر شریفشان مرغ بریان نوش جان فرموده بودند.

4.  آخر این چه حدیثی است که در  همۀ کتاب‌های بزرگ و کوچکشان نقل کرده‌اند که: «قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ فضل عائشة على النساء کفضل الثرید على سائر الطعام»(3) ؟؟؟!!!

5.  خب، از آن جا که هرکار هم بکنید دل انسان با این حدیث صاف نمی‌شود دیگر همه به دست و پا افتاده‌اند که بالاخره به طریقی آن را توجیه کنند. (4)

6.  اما زیباتر از همه، توضیحات عجیب آلوسی است که می‌گوید: با احادیثی این‌چنین نمی‌توان او را بر سیدة نساء الأولین والآخرین برتری داد و دست آخر صراحتاً اعلام می‌دارد که: «وبعد هذا کلّه الذی یدور فی خلدی أنّ أفضل النساء فاطمة، ثمّ أُمّها، ثمّ عائشة، بل لو قال قائل: "إنّ سائر بنات النبیّ (صلی الله علیه و آله) أفضل من عائشة" لا أرى علیه بأساً».(5)

به گمانم اگر خجالت نمی‌کشید می‌نوشت:

گر همای از جهان شود معدوم/ کس نیاید به زیر سایۀ بوم

7.  کمی هم حرف علمی بزنیم. امیدوارم کسی راه نیفتد در کتب حدیث ما بگردد و بر فرض محال چیزی نظیر این پیدا کند؛ چرا که اوّلاً ما چنان که بارها و بارها بیان شده کتاب‌های حدیثی خود را کتب صحیحه نمی‌دانیم و لذا تک‌تک احادیث آنها را جداگانه بررسی و اعتبارسنجی می‌کنیم و ثانیاً اگر مانند استاد بزرگوار حضرت آیت الله مددی باشیم که اساساً حجیت تعبدی خبر واحد را قبول ندارند، مانند یونس بن عبد الرحمن تنها اخباری را قبول خواهیم کرد که با کتاب و سنت و شواهد عقلی معارض نباشند. خوب است اهل سنت هم دست از حجیت تعبدی خبر واحد بردارند. جوانان روشن‌فکر دیگر بعید است زیر بار این حرف‌ها بروند.

8.  یکی از رفقا ـ لابد برای به خشم آوردن من ـ ازقول مولوی... نقل فرموده‌اند: ایرانیان باید پای عمر را ببوسند، باید سم اسب عمر را ببوسند. ... کجا و حضرت عمر کجا، قابل مقایسه نیستند. بعد هم دو ایموجی همراهش کرده‌اند که::flushed::joy:.

9.  خب، ما که بخیل نیستیم. ایشان هرجا را که می‌خواهد ببوسد، اما ما بر در و دیوار حرم‌های اهل بیت ـ و چون از قبر بی‌نشان دختر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بی‌خبریم بر در و دیوار مدینه ـ بوسه می‌زنیم و می‌گوییم:

أمرّ على الدیار دیار لیلى/ أُقبّل ذا الجدار و ذا الجدارا

وما حبّ الدیار شغفن قلبی/ ولکن حبّ من سکن الدیارا

از دیار لیلى مى‌گذرم، این دیوار و آن دیوار را مى‌بوسم. علاقه به دیوار لیلى نیست که دلم را تسخیر کرده، بلکه آن کسى که در آن سکونت دارد مرا مفتون خود ساخته است» .           

 ...........................................................................................................

پانوشت‌ها:

(1) و این روزگار است که هر دم آن را به مراد کسى مى‌گردانیم. [سورۀ آل عمران، آیۀ 140]

(2) مرحوم ابن‌بطریق حلّی فصل 31 کتاب مستطاب «عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار» را به آوردن این حدیث از مصادر فراوان اهل سنت اختصاص داده و لااقل از ابن‌مغازلی شافعی افزون بر 20 طریق برای آن ذکر کرده.

(3) یعنی: برتری عایشه نسبت به بقیۀ زنان همچون برتری ترید آبگوشت (آبگوشتی که در آن نان خُرد کرده و با گوشت و سایر مخلفات خورده شود) نسبت به بقیۀ غذاهاست. [مسند أحمد، ج 3، ص 156 و...؛ سنن الدارمی، ج 2، ص 106؛ صحیح البخاری، ج 4، ص 132 و...؛ صحیح مسلم، ج 7، ص 133؛ سنن ابن ماجة، ج 2، ص 1091 ـ 1092/ 3280 و 3281؛ سنن الترمذی، ج 5، ص 365/ 3974؛ السنن الکبرى للنسائیّ، ج 4، ص 161/ 6692 و... . بس است دیگر. نفسم گرفت]

(4) ر. ک: شرح صحیح مسلم، النووی، ج 15، ص 199؛ فتح الباری، ابن حجر، ج 6، ص 321 و ج 9، ص 479؛ عمدة القاری، ج 15، ص 310 و...؛ کشف المشکل من حدیث الصحیحین، ابن الجوزی، ج 1، ص 414 ـ 415 و... .

(5) تفسیر الآلوسی، ج 3، ص 155 ـ 156.