دروس استاد عرفانیان

پـایگـاه ارائـه مطـالب و دروس حـوزوی استـاد عـرفـانیان

دروس استاد عرفانیان

پـایگـاه ارائـه مطـالب و دروس حـوزوی استـاد عـرفـانیان

کانال تلگرام دروس استاد عرفانيان

صوت دروس در ایتا

نرم افزار اجرای فایل ها

نرم افزار دانلود فایل ها

آخرین بارگذاری دروس

ابزار کار آمد

آخرین نظرات

پربیننده ترین مطالب

آخرین مطالب

قطع (48)

جمعه, ۳۰ خرداد ۱۳۹۹، ۲۰:۰۰

ایشان در همین «نهایة ‌الاصول» در صفحۀ  395 این چاپ جدید به‌عنوان مراتب حکم دارد که: «اعلم أنّ شیخنا الأُستاد قال فی "الکفایة" وسائر کتبِه: إنّ للحکم أربع مراتب»؛ اقتضا و انشا و فعلیّت و تنجّز. (1)

 «فالأُولی عبارة عن المصالح والمفاسد» إلی آخره، «والثانیة عبارة عن الإنشاء الصادر لا بداعی البعث [والزجر]». این اسمش حکم انشایی است. و حکم فعلی «عبارة عن مرتبة البعث». این جا تعبیر ایشان تعبیر «مرتبة البعث والزجر» است، امّا استاد عبارت آورده‌اند: «إنشاء الحکم بداعی البعث والزجر». والرابع هو «عبارة عن مرتبة وصوله إلی العبد»؛ به عبد برسد.

بعد مرحوم آقای بروجردی فرموده‌اند: «وفیه نظر؛ فإنّ ما ذکر من المراتب الأربعة لیست مراتب لحقیقة واحدة، بل هی أُمور متباینة. بیان ذلک: أنّ هذا التعبیر إنّما یصحّ فی ما إذا کان هناک حقیقة واحدة مقولة بالتشکیک، وهی ما تکون فی عین وحدتها ذات مراتب متفاوتة بالشدّة والضعف مع انحفاظ أصل حقیقتها فی جمیع المراتب» یک امر مقول بالتشکیک ـ مثل نور ـ باشد. «وما نحن فیه لیس کذلک؛ إذ ما یستحقّ أن یُطلَق علیه اسم الحکم هو الإنشاء الصادر بداعی البعث أو الزجر». این حکم است: انشاء صادر به داعی بعث و زجر.

«ولیس الإنشاء المجرَّد عن هذا الداعی». مثلاً انشایی که به داعی بعث نباشد، یا خود مصالح و مفاسد مراتبِ ضعیف این معنا باشند، جزء مراتبش نیست. بله، مصلحت و مفسده علّت تحقّق حکم است. «ومن البدیهیّات عدم کون مثل هذه العلّة مرتبة من المعلول.

 وأمّا التنجّز، فعدم کونه من مراتب الحکم أوضح، بل هو ما یتّصف به بعض الأحکام ـ أعنی: ما یشتمل على الإلزام باعتبار مقارنة هذا الحکم لعلم المکلّف أو ما یقوم مقامه ـ». بعد خود مرحوم آقای بروجردی می‌فرمایند: «والتحقیق أن یقال: إنّ للحکم مرتبتین» شأنی و فعلی. بعد ایشان شأنی را مثل آقای خویی «الصادر بداعی البعث أو الزجر، لا الإنشاء المجرَّد عنهما، ومن الواضحات عدم حصول الانبعاث أو الانزجار من نفس هذا الإنشاء ما لم یتعلّق به العلم» می‌گویند. پس مراد از فعلی ایشان مرتبۀ علم است که دیگران تنجّز می‌گویند.

 

(حضرت آیت الله استاد حاج سید احمد مددی موسوی، خارج اصول، 24/ 1/ 1390)

 

پانوشت:

 

(1) اعلم أنّ شیخنا الأُستاذ قال فی «الکفایة» وسایر کتبه: «إنّ للحکم أربع مراتب:الاقتضاء، والإنشاء، والفعلیّة، والتنجّز.

1.  فالأٍولى عبارة عن المصالح والمفاسد الکائنة فی متعلًّقات الأحکام.

2.  والثانیة عبارة عن الإنشاء الصادر لا بداعی البعث والزجر.

3.  والثالثة عبارة عن مرتبة البعث والزجر.

4.  والرابعة: عبارة عن مرتبة وصوله إلى العبد بالعلم أو بما یقوم مقامه». [نهایة الأُصول، تقریر بحث البروجردیّ للشیخ المنتظریّ، ج 1ـ2، ص 395]

 

 

اصول

قطع

حجیت قطع

عبارات مرحوم آیت الله بروجردی در شرح حکم فعلی (قسمت اول)

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
تجدید کد امنیتی

اسکرول بار


هدایت به بالای صفحه

ابزار رایگان وبلاگ

قطع (48) :: دروس استاد عرفانیان