دروس استاد عرفانیان

«وهی جهتان. فإحدی الجهتین من الولایة ولایةُ وُلاة العدل الذین أمر الله ـ سبحانه وتعالی ـ بولایتهم وتولیتِهم علی الناس»(1) . طبعاً بحث ولایت وُلاة عدل، در مفهوم به‌اصطلاح اسلامی‌اش، در کلّ جهان اسلام وسیع‌تر از این مقدار است. این در تصوّر شیعی است که ولایت منصوب از جانب خداست و اصولاً‌ ولایت از غیر جهت خداوند متعال متصوّر نیست؛ یعنی: یا باید خود خدا نصب کند، یا ولیّ خدا.(2)

«وولایة وُلاته وولاةِ وُلاته إلی أدناهم باباً ... علی من هو والٍ علیه» تا آن پایین‌ترین درجه(3) ؛ یعنی: از آن بالاترین مرتبه‌ای که شروع می‌شود ـ که در نظام جمهوری ما مثلاً ولیّ فقیه است و در نظام‌های دیگر رئیس جمهور است مثلاً ـ، تا بهدار و بخشدار و ...، تا آخرین مرتبۀ کسی که منصوب است برای ادارۀ جامعه، به این صورت که گویا از بالا بر جامعه مشرف‌اند و در واقع اینها دنبال شؤون جامعه‌اند.

(حضرت آیت الله استاد حاج سید احمد مددی موسوی، خارج فقه، 9/ 9/ 1384)

............................................................................................................

(1) یعنی: أمر الله بتولیتهم علی الناس.

(2) در تفسیر شریف برهان ذیل آیۀ مبارکۀ "أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ" [النساء: 59] حدیث صحیح السندی نقل نموده که راوی دربارۀ مراد از «اولی الامر» که در این آیه آمده از امام (علیه السلام) سؤال کرده و حضرت (علیه السلام) در پاسخ فرموده‌اند: «نزلت فینا خاصّة» [البرهان فی تفسیر القرآن، ج 2، ص 105، ضمن ح 2479، قال: إیّانا عنى خاصّة، أمر جمیع المؤمنین إلى یوم القیامة بطاعتنا].

(3) بنابراین کلمۀ «باب» را نه به معنای «در»، بلکه تقریباً به معنای درجه می‌گیریم.

#اصول

#فقه

#قواعد عامه

#مکاسب

#قواعد عامه در باب مکاسب

#اولین قاعده عامه

#حدیث تحف العقول

#تشریح متن حدیث و بیان فواید موجود در آن

قسمت پنجم