دست نوشته های استاد... (53) تفاوت دیه

رفقا گاهی متن‌هایی را از این طرف و آن طرف می‌آورند و انتظار دارند بنشینیم و بحث و هم‌اندیشی کنیم. من هم که می‌دانید چه‌قدر با شورای فقاهت و امثال آن مشکل دارم و به جایش معتقدم باید خواند و خواند و خواند و استاد دید. اخیراً آقایی که به گمانم وکیل هستند اظهار لحیه فرموده‌اند (البته اینها غالباً ریش ندارند. ریش مال ماست که عشق و حال را دیگران بکنند و ناسزایش را ما بشنویم) که: «قاعدۀ ثلث در بحثِ دیۀ زنان، ظلمی عظیم در فقه سنتی است که چندان به آن توجه نمی‌شود. در فقهِ روایت‌محور، ضابطه‌ای در موردِ دیۀ جراحاتِ زن وجود دارد، بدین شرح که...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (52)+عکس

خیلی از چیزهایی را که به شکل لطیفه و داستان و امثال آن می‌شنیدیم کم‌کم به چشم خود دیدیم. این هم شاید از آفات بالا رفتن سنّ و سال است. چند سال قبل عزیز بزرگواری تعریف کردند که: با خبر شدیم آمار طلاق در یکی از شهرستان‌ها به صفر رسیده. وقتی با اشتیاق قضیه را پیگیر شدیم تا ببینیم چه نسخۀ شفابخشی دارند تا در جاهای دیگر هم آن را عملیاتی کنیم، معلوم شد مدتی است مثلاً استانداری بخش‌نامه کرده که در آن شهرستان از ثبت طلاق خودداری شود و مردم به‌ناچار برای این کار به شهرستان‌های دیگر می‌روند و به این ترتیب آمار طلاق در آن جا به صفر رسیده...

برای خواندن تمام متن و دیدن تصاویر به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (51)

سرور عزیزی به مناسبت ایام به قول خودشان ملمّعی از مرحوم آیت الله حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی فرستاده‌اند که بسیار زیباست:

چشمۀ خور در فلک چهارمین/ سوخت ز داغ دل ام‏ البنین‏

آهِ دلِ پرده‌‏نشین حیا/ برده دل از عیسی گردون‏‌نشین

...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (50)

چند سال قبل یکی از اصحاب سابق و رفقای بعد به بیماری سرطان مبتلا شد و اندکی بعد جان سپرد. خداوند رحمتش کند. مدتی بعد از فوتش یکی از منسوبین وی تماس گرفت و گفت: پسر صاحب‌خانۀ ما دانشجو است و سؤالاتی داشته که رفته پیش حاج آقا... بپرسد، وسط‌های کار حاج آقا داغ فرموده و از حال رفته‌اند و... . اگر مانعی ندارد بیایند پیش شما و مطالبشان را مطرح کنند. استقبال کردم و آمد...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (49)

خداوند همۀ رفتگان را بیامرزد و روحشان را غریق رحمتش کند. چون در تمام فامیل ما تا چند فرسخی اهل علم به معنای خاص وجود نداشت زمانی که به حوزه آمدم مرحوم پدرم از دور و نزدیک خیلی ملامت شنید. اما خدا بیامرز در جواب همه گفته بود: اولاً خودش دوست دارد و ثانیاً راه بدی که نرفته تا منعش کنم...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (48)

وفروض الکفایات کثیرة، وضابطها «کلّ مهمّ دینیّ تعلّق غرض الشارع بحصوله حتماً، ولا یقصد به غیر من یتولاه». ومن أهمّه الجهاد بشرطه، وإقامة الحجج العلمیّة، والجواب عن الشبهات الواقعة على الدین، والتفقّه، وحفظ ما یتوقّف علیه من المقدّمات العلمیّة والحدیث والرجال، فیجب نسخ کتبه وتصحیحها وضبطها على الکفایة، وإن کان المکلَّف بذلک عاجزاً عن بلوغ درجة التفقّه قطعاً؛ فإنّ ذلک واجب آخر، ومنها روایتها عن الثقات، وروایة الثقة لها لیحفظ الطریق، ویصل إلى من ینتفع به، فینبغی التیقّظ فی ذلک کلّه؛ فإنّه قد صار فی زماننا نسیاً منسیّاً. [مسالک الأفهام، ج 3، ص 8 ـ 9]

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (47)

دوست عزیزم جناب استاد سهیل یاری شعری از استاد دکتر شفیعی کدکنی آورده‌اند که:

کردید و نکردید!

میراثِ تبارِ خِرَدِ آینه‌ها را

کان پیر، همی‌جُست نشان‌شان به چراغی

تا یابد از این آینه مردان، مگر این‌جا

در ظلمتِ هنگامهٔ ایّام سراغی-

ز اندیشهٔ عشّاق و ز آفاق ستردید.

...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (46)

نمی‌دانم این شعر را شنیده‌اید که:

اگر دستم رسد بر چرخ گردون/ ازو پرسم که این چون است و آن چون

یکی را داده‌ای صد گونه نعمت/ یکی را قرص جو آلوده در خون

بندۀ سراپاتقصیر هم اگر فردای قیامت از زیر بار جرائمم جان سالم به‌در ببرم(1) حتماً و حتماً به درگاه لایزال ربوبی خواهم نالید که: آخدا! چرا به ما پولی ندادی که دانشگاهی بزنیم و حرف‌های قشنگ‌قشنگ تحویل خلق الله دهیم؟!

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (45)

ایام شهادت خانم فاطمۀ زهرا ـ سلام الله علیها ـ با همۀ مناسبت‌های دیگر فرق می‌کند. بله، ممکن است خیلی‌ها توی گروه‌هایشان بنویسند: «بحث شیعه و سنی مطلقاً ممنوع»، ولی «ما بی‌خیال سیلی مادر نمی‌شویم».

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (44)

اگر با به کار بردن عنوان «روحانی» خیلی مشکل داشته باشیم، لااقل همه شنیده‌ایم که به طالبان علوم دینی «اهل علم» گفته می‌شود. بنابراین حرکت سخیف کتاب‌سوزی که 2 ـ 3 روزی است همۀ شبکه‌های اجتماعی و غیر آنها را پر کرده، اساساً هیچ سنخیتی با اساس این نهاد ـ و دست‌کم با نام آن ـ ندارد.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (43)

یکی از اساتید بزرگوار دانشگاه که فکر می‌کنند بنده چیزی بلدم دیروز با ارسال این مطلب: «[Forwarded from دفتر آیت الله...] انشا الله این آتش زدن کتاب هاریسون نماد طب شیمیایی در افق تاریخ انسانیت بپیچد وباعث ویرانی طب متحجر شیمیایی شود. این پایان وابستگی طبی به مافیای کثیف داروهای شیمیایی است» پرسیدند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (42)

مرحوم آیت الله میرزا علی آقا فلسفی بزرگ‌ترین عالم شهر ما به حساب می‌آمد و شلوغ‌ترین درس خارج را داشت. اما بارها و بارها با همین دو چشم خودم دیدم که زنبیل به دست و بدون دورباد و کورباد برای تهیۀ سبزی و گوجه و بادمجان به خیابان شاه‌رضانوی سابق و آزادی فعلی می‌آمد.

یک بار سؤالی داشتم و برای نماز مغرب و عشا خدمتشان در مسجد بنّاها مشرف شدم...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (41)

به سنّ و سال من که می‌رسید احساس می‌کنید مانند شمشیری دو لبه است. از یک طرف مانند یک آلبوم عکس شده و برای هر موضوعی لااقل خاطره‌ای در ذهن دارید و از طرف دیگر مدام با خود می‌گویید:

گفتی مرا: «پیر شوی!»، ای پدر! بیا/ نفرین که در لباس دعا کرده‌ای ببین

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (40)

رفقا مدام مطالبی می‌فرستند و انتظار دارند چیزکی بنویسم. مثل این‌که...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (39)

از این تعبیر «واژگونی خودرو» ـ که حدود 5 ماه است که به همین خاطر با آن آشناتر شده‌ام ـ خوشم آمده؛ چون از «چپ کردن ماشین» و «ملّق زدن» (که بین مشهدی‌ها مرسوم است) و امثال آن باکلاس‌تر است. گاهی به‌طنز سر کلاس‌ها می‌گویم و رفقا از خنده ریسه می‌روند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (38)

سال‌ها قبل برای خواندن نماز به مسجد دانشگاه رفتم. از قضا جلسۀ قرائت قرآن هم برقرار بود. عزیز مُقری(1) وقتی به آیۀ مبارکۀ "وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا" [سورۀ اسراء، آیۀ 78] رسید داد سخن داد که: بله، قرآن مانند فجر دل تاریکی‌ها را می‌شکافد و...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (37)

یکی از صاحبان قلم که خیلی سال‌ قبل (البته نه پیش از میلاد مسیح) در مشهد بحث‌های این جانب را قابل دیده و قدم رنجه می‌فرمودند و اکنون استاد یکی از رشته‌های علوم انسانی ـ که فعلاً نیازی به نام بردن از آن نیست ـ  هستند بعد از متن اخیر برایم نوشتند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (36)

یکی از دوستان عزیز بزرگوار به مناسبت این ایام شعری از مرحوم آیت الله آشیخ محمدحسین غروی اصفهانی گذاشته بودند با مطلع:

دختر فکر بکر من، غنچۀ لب چو وا کند/   از نمکین کلام خود حق نمک ادا کند

که در جای خود شعر بسیار زیبایی است. اما خب، هر سخن جایی و هر نکته مقامی دارد...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (35)

عزیز بزرگواری که کانالی دارند و برووبیایی، بعد از مطلب اخیر فرموده‌اند: بسیار جالب و زیبا... نکته‌تان در مورد تمیز هم خیلی به دردم خورد. همین جا از لطف ایشان و بزرگواران دیگری که خودشان منبع فیض‌اند و گاه و بی‌گاه بنده را تشویق می‌کنند تشکر می‌کنم. اما گفته‌اند:

غرّه مشو که مرکب مردان مرد را/ در سنگلاخ بادیه پی‌ها بریده‌اند

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (34)

سال‌ها قبل برای کار تحقیق به کتاب‌خانۀ معظمی می‌رفتم که پر از کتاب‌های مورد نیازم بود و فضای خوبی در اختیار رفقا قرار داشت. البته افسوس و صدافسوس که: آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت.

یک روز که موقع صرف ناهار با مؤسس محترم و برخی کارکنانش دور هم نشسته و مشغول أکلاً لمّاً بودیم به‌مناسبتی صحبت از ابن ابی‌جمهور به میان آمد و من داغ دلم تازه شد و...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (33)

امروز یادداشتی خواندم دربارۀ خانم‌مدیر محترمی که حیاطِ مدرسه‌اش در مثلاً سال ۱۳۵۷ پُر بوده از مُرغ و خروس و اردک و این‌ها! تا این‎که سال‌ها بعد، در مصاحبه با نشریه‌ای مهجور، یکی رازِ مرغ و خروس‌ و اردک و سگ و گربه‌های حیاطِ مدرسه‌ را از ایشان پرسیده و او به سادگی گفته...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (32)

امروز به دلایلی موفق به برگزاری بحث «مختصر» در مدرسۀ مبارکۀ حضرت اباصالح ـ روحی وأرواح العالمین له الفداء ـ نشدم. رفقایی که در کلاس حاضر بودند به جای درس پیشنهاد کردند نکته‌ای گفته شود و این‌که چرا این قدر اصرار دارم طلاب درس بخوانند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (31)

یک بار از قول استاد بزرگوار حضرت آیت الله حاج سید احمد مددی نوشتم: اصولاً تاریخ فقه شیعه این طور است که در دورانی که نصوص و روایات بود به نصوص برمی‌گشتند و کم‌کم در فقه شیعه انتقال به فقه پیدا شد. احتمالاً از قرن 3 به بعد (سال‌های 230) دوران انتقال از نصوص به فتاوا بود که روایات را تغییر دهند و متون فقهی بنویسند. این رویّه تا یکی دو قرن ادامه پیدا کرد و...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (30)

یقول الله تعالى لنبیّه (صلی الله علیه و آله): "إِذَا جَاءَکَ" یا محمّد "الْمُنَافِقُونَ" وهم الذین یُظهِرون الإیمان ویُبطِنون الکفر "قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ" أی: أخبروا بأنّهم یعتقدون أنّک رسول الله. فقال الله تعالى لنبیّه: "وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِنَّکَ لَرَسُولُهُ" على الحقیقة "وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکَاذِبُونَ" فی قولهم: إنّهم یعتقدون أنّک لرسول الله، وکان إکذابهم فی اعتقادهم وأنّهم یشهدون ذلک بقلوبهم ولم یکونوا فی ما یرجع إلى ألسنتهم؛ لأنّهم شهدوا بها بألسنتهم، وهم صادقون فی ذلک.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (29)

فرموده‌اند: «کسی که لباس روحانیت را می‌پوشد، بداند در این مسیر همه چیز است (هست). فحش، توهین و ناسزا. خراب‌کاری. گرانی را دیگران در جامعه به وجود می‌آورند، اما طلبۀ شهریه‌بگیر که دستش به هیچ چیزی بند نیست، باید فحش و توهینش را بشنود. این خصلت پوشیدن لباس است». کاری نداشته باشید که کی گفته.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (28)

گاهی صحبت‌هایی می‌شنوم که تقریباً مطمئن می‌شوم عزیز دل‌ِ گوینده اعتقاد زیادی به تحصیلات ـ آن هم از نوع واقعی آن ـ ندارد. بزرگواری افاضه فرموده‌اند که: «فقها باید به تک‌تک نت‌های موسیقی ورود پیدا کنند! دوران "علامه"ها گذشته است. موسیقی یک فن و صنعت، خیلی مفصل و کلان و دارای اضلاع فراوانی است. یک فقیه اگر بخواهد حق مطلب را ادا کند و بخواهد در همین بحث ورود پیدا کند، نیازمند به تأمل است. ما نمی‌توانیم مثل پانصد سال پیش با یک فتوا بگوییم: "موسیقی و غنا مطلقاً حرام است" و تکلیف را روشن‌شده فرض کنیم»

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (27)

این جملۀ «فتوای شورای فقهی معتبر و مصداق جدیدی از مراجعه به اعلم است» به گمانم تا کنون در تاریخ بشر سابقه نداشته است. یعنی مثلاً گمان می‌کنید در دانشکدۀ ریاضی یا مثلاً فیزیک و امثال آن اصلاً چنین ایده‌هایی مطرح می‌شود؟ اگر هم کسی چنین حرفی بزند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (26)

همین طور که داشتم تقریرات بحث فقه امروز حضرت آیت الله استاد حاج سید احمد مددی را آماده می‌کردم، استاد موسوی تهرانی هم مقابلم روی تخت بیمارستان نشسته و به قول معروف توی بحرم رفته بودند. یک دفعه پرسیدند: این چیه؟ عرض کردم: بحث فقهه. از فاصلۀ یک متری نگاهی به صفحۀ لپ‌تاپ کرده و پرسیدند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (25)

کانالی از این بندۀ سراپاتقصیر با عنوان «استاد عزیزی که این کانال به او منسوب است» و شاید از جناب‌عالی با عنوان «اعوانش» یاد کرده بود. این بندگان خدا نمی‌دانند شما و دیگر دوستان از باب یتیم‌نوازی و ذره‌پروری، این کانال‌ها و وبلاگ‌های دروس را راه‌اندازی و با هزینه‌های شخصی اداره می‌فرمایید...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (24)

جناب استاد حاج سید رسول موسوی تهرانی را تقریباً همۀ طلاب ـ حتی آنهایی که ایشان را از نزدیک ندیده‌اند ـ می‌شناسند. می‌فرمودند: یک بار در صحن حرم مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) مشغول صحبت با کسی بودم. وقتی از او جدا شدم طلبه‌ای جلو آمد و پرسید: حاج آقا موسوی تهرانی؟ گفتم: بله، از کجا شناختید؟

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (23)

در کانالی شعر زیبایی دیدم و با خودم گفتم: تقدیم کنم شما هم لذت ببرید.

هم روسری‌ات به پشت سر افتاده/ هم موی تو تا قوس کمر افتاده

لا حول و لا قوة إلّا بالله/ اسلام دوباره در خطر افتاده

این که البته و صد البته شوخی است و یقیناً دین خدا با موهای سر یک زن به خطر نمی‌افتد. لابد فکر می‌کنید می‌خواهم بگویم...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (22)

دوست عزیزم جناب آقای یخ‌کشی که علّت مبقیۀ بسیاری از دروس این بنده بوده و هستند ـ که اگر تشریف نمی‌آوردند کار خیلی از درس‌ها به تعطیلی می‌کشید ـ در زمان جوانی ـ یعنی همان وقتی که: پاک بودن شیوۀ پیغمبری است/ ورنه هر گبری به پیری می‌شود پرهیزگار ـ دل‌باختۀ آقای دکتری بودند که گمان می‌کرد خیلی فلسفه و عرفان می‌داند. البته کار ایشان "خِتَامُهُ مِسْکٌ" [سورۀ مطفّفین، آیۀ 26] شد و خودشان عاقبت به خیر و از این ورطه رها شدند.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (21)

این 2 متن به گمانم خیلی نافع باشد و به درد رفقای غیر مکاسب‌خوان هم بخورد.

خرّیت فقه الشیعة فی عصره المحقّق الحلّی (ره) قال فی «الشرائع»: "لا یجوز بیع شیء من الکلاب إلاّ کلب الصید. وفی کلب الماشیة والزرع والحائط تردّد. والأشبه المنع. نعم، یجوز إجارتها، ولکلّ واحد من هذه الأربعة دیة لو قتله غیر المالک.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (20)

در دو مطلب قبلی یکی از همراهان کانال، در پاسخ به یادداشت استاد، انتقادی را مطرح کردند و استاد نیز پاسخی را مرقوم فرمودند. در ادامه، ابتدا انتقاد آن دوست عزیز، و سپس پاسخ استاد را تقدیم می‌کنم.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (19)

دوست بسیار ارجمندی برایم نوشته‌اند: یک عزیزی راجع به این نگاشتۀ آخرتون گفت که: «حسن بصری که متولد سال ٢٢ هجریه! یسار هم که معروفه از سبی کابل بوده!». راهنمایی بفرمایید لطفاً.

سمعاً و طاعة. و واقعاً ممنون که هرچه عرض می‌شود را تعبداً قبول نمی‌فرمایند.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (18)

بانویی فرموده بودند: بنده با تأسیس مدارس غیرانتفاعی مخالف بودم تا این‌که پسرمون خواست بره رشتۀ انسانی و مدرسۀ خوب نبود، مجبور شدیم خودمون براش مدرسه تاسیس کنیم.

خب، این کمترین جدّاً به حال ایشان و همۀ کسانی که چنین امکانی برایشان فراهم است غبطه می‌خورد. شرمندۀ فرزندانم هستم که تهیۀ چنین امکاناتی حتی به ذهنم خطور هم نمی‌کند و باید در همین مدارس معمولی درس بخوانند. البته افتخار هم می‌کنیم که در بین همین مردم زندگی می‌کنیم و با غمشان غمگین و با شادیشان شاد و سرخوشیم.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (17)

عزیز بزرگواری سؤال فرمودند: با توجه به حدیث «إنّما حرّم الله الصناعة التی هی حرام» آیا خداوند تحصیل حاصل نکرده؟ آخر می‌گوید: خداوند چیزهایی که حرام است را حرام کرده. آیا می‌توان گفت: حدیث «تحف العقول» تنها دلالت بر حرمت تکلیفی بیع دارد؟

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (16)

چند شب قبل تلویزیون برنامه‌ای دربارۀ مرحوم دکتر عباس زریاب خویی نشان می‌داد و تا جایی که من دیدم اکثریت قریب به اتفاق مصاحبه‌شوندگان به عنوان رمز موفقیت ایشان تاکید زیادی روی تحصیلات حوزوی آن مرحوم داشتند. واقعاً این دروس به ظاهر ساده ـ که این همه قیّم پیدا کرده و غریبه و آشنا درصدد اصلاحش برآمده‌اند ـ چه پتانسیل عظیمی داشته که هر فاضلی را می‌بینی بالاخره سری به حوزه زده.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (15)

آقای دکتر شفیعی کدکنی جایی گفته بودند: من بعد از چند سال که در آکسفورد و پرینستون بودم برگشتم... . بلیت گرفتم و [بعد از جنگ اعراب و اسرائیل] سه هفته در قاهره و اسکندریه و آن‌جاها بودم. هرکی را در خیابان می‌دیدم، جوان بی‌کار... . جوانان سادۀ مصری می‌آمدند پیش من که: آقا، ما بیاییم ایران برای ما کار هست؟ آن وقت در ایران تقریباً بی‌کار نداشتیم...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (14)

ابن ابی‌الحدید معتزلی دانشمند بزرگی است و شرحی که بر «نهج البلاغه» نوشته هم بسیار عالی و پرمغز و سرشار از نکات نابی است که برای شیعیان بسیار کارآمد است. البته از آن طرف هم نباید جوگیر شویم و ـ چنان که اخیراً گفته شده ـ بگوییم: کاش طلاب به جای «شرح لمعه» این کتاب را می‌خواندند و مباحثه می‌کردند. فراموش نکنیم که...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (13)

بعد از یادداشتی که به‌مناسبت، دربارۀ زنی از پاتایا تقدیم کردم، یکی از رفقا همین‌طور که پای منقل نشسته و مشغول باد زدن جوج‌ها بود (عکس‌های صحنۀ جرم موجود است)، تنها به این خاطر که تحت تأثیر مرام و معرفت آن زن قرار گرفته بود (مدیون ایشان هستید اگر خیال دیگری کنید) درخواست کرد...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (12)

این نکتۀ زیبا را در کلاس «مختصر» برای رفقا گفتم. حیف است دوستان دیگر در لذتش شریک نباشند.

«القواعد» جمع «قاعدة»، وهی حکم کلّیّ ینطبق على جمیع جزئیّاته  لیُعرَف  أحکامها منه [مختصر المعانی، ص 11]، واللام (فی قوله: «لیعرف») للغایة والعاقبة ـ أی: إنّ غایة ذلک الانطباقِ وثمرتَه تلک المعرفةُ ـ، ولیست للتعلیل؛ لأنّ الانطباق أمر ذاتیّ للقضیّة، فلا یعلَّل بشیء [دسوقی]. حاجی هم می‌گوید: ذاتیّ شی‌ء لم یکن معلَّلاً/ و کان‌ ما یسبقه تعقّلاً

و کان أیضاً بیّنَ الثبوت له‌/ وعرضیّه‌ اعرفن‌ مقابله

دست نوشته های استاد... (11)

آیا واقعاً طلبه نیازی به بیش از صمدیه ندارد؟

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (10)

نوشته شده در تاریخ 4 آبان 98.

1. امشب شب رحلت عزیزترین عزیز خداست و مثلاً باید می‌نوشتم: «دختر بَدر الدُجی امشب سه جا دارد عزا/ گاه می‌گوید پدر، گاهی حسن، گاهی رضا. ایام سوگواری حضرت ختمی مرتبت(صلی الله علیه و آله)، امام حسن مجتبی(علیه السلام) و ثامن الحجج(علیه السلام) تسلیت باد». اما با اجازه می‌خواهم روضۀ دیگری بخوانم و با سبک و سیاق دیگری اشک بگیرم.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (9)

فرموده‌اید: عزیز بزرگواری خود را طلبۀ درس خارج معرفی کرده و گفته‌اند: برخی اساتید درس خارج مباحث ادبیات عرب را مزخرف دانسته و معتقدند برای استظهار از روایات خواندن «مختصر» و «مطول» و «مغنی اللبیب» لازم نیست و یک «صمدیه»ی خوب کفایت می‌کند. این سرور بزرگوار هم پاسخ خواسته‌اند.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

سخنرانی محرم استاد

استاد عرفانیان محرم امسال را مشهد بودند و دهه اول را، با موضوع آیات ابتدایی سوره مؤمنون، سخنرانی داشتند. با این توضیح که متأسفانه صوت یکی از این جلسات در دسترس نبود.

سخنرانی دهه اول محرم - استاد عرفانیان - 133 مگابایت - دانلود

دست نوشته های استاد... (8)

برای برگزاری مجالس ترحیم عمه جانم که حق بسیاری بر گردنم داشت به مشهد مقدس آمده‌ام. طبیعی است در اوقات غیر مراسم که با اقوام و دوستان دور هم می‌نشینیم، از هر دری سخنی به میان می‌آید. دیروز دو عزیز بزرگوار به کلامی که اخیراً از برخی آقایان دربارۀ ساختن فیلم زندگی شاعری معروف ـ که از قضا به صوفی‌گری شهرت دارد ـ  صادر شده سخت اعتراض داشتند...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (7)

گمان نمی‌کردم روزی برسد که ناچار شوم مسائل پیش‌پا‌افتاده را توضیح دهم، اما وقتی ناچاری برای نجاست سگ و لزوم حجاب در حکومت اسلامی سخن بگویی، اینها که دیگر چیزی نیست...

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (6)

افرادی به سن و سال من خوب یادشان هست که وقتی در انتظار بودی تا نوبتت برسد و دکتر تو را معاینه کند غالباً مجله‌ای چیزی روی میز بود تا بخوانی و سرگرم شوی. کاربرد بسیاری از مجلات رایج در حوزه هم ـ که غالباً گمان می‌کنند زبان رسانه را خوب می‌فهمند و اگر نباشند کار ترویج دین کساد خواهد شد ـ از این حد فراتر نیست.

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

دست نوشته های استاد... (5)(لعن در زیارت عاشورا)

صبح جایی خواندم:

زیارت عاشورا دارای نسخه های متعددی است که قدیمی‌ترین سند و مرجع آن دو کتابِ «کامل الزیارات» نوشتهٔ ابن‌قولویه و «مصباح المتهجد» اثر شیخ طوسی است. در کامل الزیارات و مصباح المتهجّد (نسخه کتابخانه خطی آستان قدس رضوی 502 ق) عبارتِ «اللّهُمَّ خُصَّ أَنتَ أَوَّلَ ظالمٍ بِاللَّعنِ مِنّی وَ ابدَأ بِهِ ثُمَّ الثانِیَ وَ الثالِثَ وَ الرابِعَ» وجود ندارد.      

برای خواندن تمام متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.